زهرا محمدی؛ سلیمان مرادی دیماندول
دوره 11، شماره 1 ، خرداد 1402
چکیده
امروزه از فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی بسیار صحبت می‌شود. این فرهنگ و تمدن شاخصه‌ها و مؤلفه‌هایی دارد که افراد جامعه باید از دوران کودکی با آن آشنا شوند و هویت‌شان در آن جهت شکل بگیرد تا فرهنگ ایرانی- ...
بیشتر
امروزه از فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی بسیار صحبت می‌شود. این فرهنگ و تمدن شاخصه‌ها و مؤلفه‌هایی دارد که افراد جامعه باید از دوران کودکی با آن آشنا شوند و هویت‌شان در آن جهت شکل بگیرد تا فرهنگ ایرانی- اسلامی محقق شود. یکی از موارد رسمی آشنایی با این شاخصه‌ها و مؤلفه‌ها، کتابهای درسی مطالعات اجتماعی مقطع ابتدایی است. هدف این پژوهش، سنجش میزان توجه به این شاخصه‌ها و مؤلفه‌ها در دو بعد هویت فرهنگی ایرانی و اسلامی در واژه‌ها و تصاویر کتابهای مذکور است. برای مطالعه، شاخصه‌های زمان، مکان و فرهنگ در‌نظر گرفته شد. روش تحقیق اسنادی و از تکنیک تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است. جامعه آماری، کتاب مطالعات اجتماعی پایه‌های سوم، چهارم، پنجم و ششم ابتدایی جمهوری اسلامی ایران است. داده‌ها از طریق فیش برداری گردآوری شد.یافته‌ها نشان داد که در کتاب‌ها به هر دو بعد هویت فرهنگی ایرانی و اسلامی توجه شده، اما برابر نبوده است؛ در مؤلفه‌های زمان و مکان بیشتر به شاخصه‌های هویت فرهنگی ایرانی و در مؤلفه‌ی فرهنگ بیشتر به شاخصه‌های هویت فرهنگی اسلامی پرداخته است. در واژه‌ها و تصاویر به اساطیر ملی و دینی هیچ اشاره‌ای نشده است، در‌حالیکه باعث تقویت روحیه حماسی و میهن دوستی در آن‌ها می‌شود.
